KORTE GESCHIEDENIS VAN DE ORGANISATIE MUTANYANA WERU IN MAPUTO, MOZAMBIQUE

Pater André van Zon woont al vele jaren in Mozambique, een van de armste landen ter wereld, dat tot 1992 gebukt ging onder een langdurige burgeroorlog.
Het idee om een opvangcentrum voor gehandicapte vrouwen en kinderen op te richten is voortgekomen uit zijn frequente bezoeken aan het Centraal Ziekenhuis van de hoofdstad Maputo. Daarbij werd hij dagelijks geconfronteerd met slachtoffers van ernstige ziekte, ondervoeding, mishandeling, de oorlog (denk aan slachtoffers van mijnenvelden) en verkeersongelukken.
Hij trof daar bovendien veel kinderen aan die geen familie meer hadden of die door hun familie in de steek waren gelaten.
In de jaren 1991-1993 realiseerde hij een eenvoudige noodopvang. Voor een verlamd geraakte moeder met één kind werd een eerste hut gebouwd. Korte tijd daarna werden daaraan een tweede en derde hut toegevoegd, waarin ongeveer tien personen konden worden opgevangen. Voor wie geen plaats meer was, werd onderdak gezocht bij goedwillende vrienden en kennissen in de stad.
De steeds toenemende vraag maakte echter uitbreiding van de opvang wenselijk.
In 1993 kwamen gelden beschikbaar, waardoor in deze uitbreiding kon worden voorzien. In 1994-1995 werd een permanent opvangcentrum gebouwd aan de rand van de stad Maputo. In december 1995 namen de bewoners hun intrek in dit nieuwe Centrum.
Vijf jaar later (in december 1999) had het centrum al 55 bewoners. Verreweg het merendeel was minderjarig. Sindsdien is het aantal bewoners van het Centrum verder toegenomen tot ongeveer 70 in 2003. Dit aantal groeide tot circa 90 vrouwen en kinderen begin 2008.
Hiermee zat het centrum aan zijn maximale capaciteit. Al vanaf het jaar 2000 werd gedacht aan reïntegratie. Voor vrouwen met kinderen die vroegen om zelfstandig buiten het centrum te gaan wonen, werd woongelegenheid gecreëerd, soms met, maar meestal zonder hulp van familie.

Ontwikkelingen:

Aangezien pater André van Zon langzaam maar zeker ouder werd en niet kon rekenen op opvolging vanuit zijn eigen congregatie, begon hij uit te kijken naar mogelijkheden om de continuïteit van het centrum te waarborgen. Contacten met enkele zustercongregaties leverden niet het gewenste resultaat op. Positiever werd in 2007 gereageerd door de Braziliaanse Provincie van de Paters Orionieten, een van oorsprong Italiaanse Congregatie, gespecialiseerd in de opvang van weeskinderen.
In overleg met deze organisatie werd besproken of zij een rol konden spelen bij het zekerstellen van de continuïteit van het centrum op langere termijn.

In overleg en met goedkeuring van de aartsbisschop van Maputo, zijn deze contacten in de loop van 2007 en 2008 uitgebouwd en hebben geleid tot een definitieve overname van het Centrum door de Orionieten op 30 september 2008.

De Orionieten hebben te kennen gegeven het Centrum zelfstandig te willen voortzetten zonder hulp en steun van pater André en de organisatie Mutanyana Weru. Zij beschikken over een eigen netwerk voor opvang van gehandicapte mensen. Onmiddellijk na de overname werd begonnen met een verbouwing en aanpassing van het Centrum waardoor een versnelde re-integratie van de bewoners noodzakelijk was.
Een 30-tal bewoners kwam hiervoor in aanmerking. Ongeveer eenzelfde aantal werd overgeplaatst naar een ander centrum en een tiental werd ondergebracht bij familie. Uiteindelijk bleven er van de 75 bewoners bij de overname maar zes over.

De overgang van het Centrum heeft de nodige voeten in de aarde gehad aan inspanning, tijd en geld voor Pater André en andere betrokkenen.
Denk aan het bouwen van onderkomens voor de daarvoor in aanmerking komende personen; deze worden zo in staat gesteld om te re-integreren in de maatschappij. Het bestaande personeel moest afvloeien conform de geldende regels van de wet in Mozambique. Zaken als het ontbinden van werkovereenkomsten en de hieraan gekoppelde schadevergoedingen, plus het inkopen van recht op pensioen, enz. speelden een belangrijke rol.

Met medewerking van stevige extra donaties uit Nederland en België en met grote inzet van Pater André en de bewoners zelf is dit uiteindelijk prima uit de verf gekomen. Niet onvermeld mag blijven dat de Congregatie van Pater André, de Congregatie van het Heilig Sacrament, in Nederland via de Missieprocuur en in België via CENA, en daarbij ook nog in Nederland de Stichting "Wilde Ganzen" en de Stichting "Mutanyana Weru", de hoofdsponsors waren waardoor deze operatie kon worden uitgevoerd. Ook werd de bouw van een hut gefinancierd door het Missie-comitée “Boekel- Venhorst” eind 2010.

Het re-integratie project werd door al deze ontwikkelingen het nieuwe hoofdproject zoals in het hoofdstuk "Onze Missie" beschreven is.
Voor dit project zijn stukken grond aangekocht en hierop zijn woningen gebouwd voor de nieuwe bewoners. Ook kreeg de organisatie beschikking over een paar grotere stukken grond, die in cultuur worden gebracht en waarvan de opbrengsten geleidelijkaan de buitenlandse subsidies moeten gaan vervangen. Hiermee wordt een
belangrijke bijdrage geleverd aan de verzelfstandiging van deze groep mensen en dus ook aan de reïntegratie in de lokale Mozambicaanse maatschappij.

Uitgebreide informatie en de huidige stand van zaken kunt u lezen in de nieuwsbrieven die de Stichting regelmatig uitbrengt en op de website plaatst.